شب قدر یا لیلة القدر یکی از با ارزش ترین شب‌ها برای مسلمانان است. در قرآن کریم از شب قدر به بزرگی یاد شده و یکی از سوره‌های قرآن نیز به همین نام است. شب قدر را شب نزول قرآن و مقدر شدن سرنوشت انسان‌ها می‌دانند. در شب قدر مردم تا سحر به دعا و مناجات می‌پردازند. خواندن دعای پر فضیلت جوشن کبیر و قرآن به سر گرفتن در شب قدر مرسوم است.
نماز شب قدر یا نماز هفت قل هو الله نمازی است مستحبی که خواندن آن در شب‌های قدر سفارش شده است.
نماز ایام شب قدر دو دسته می‌شود یک سری از نماز‌ها را در شب مخصوص به خودش باید خواند و بعضی از نماز‌ها را در هر سه شب قدر می‌توان به جا آورد.
نماز مشترک شب قدر
اصلی‌ترین نماز شب قدر یا نماز هفت قل هو الله، نماز مستحبی است که خواندن آن در شب‌های قدر سفارش شده است. این نماز دو رکعت است. در هر رکعت بعد از سوره حمد، هفت بار سوره توحید خوانده می‌شود و بعد از تمام شدن نماز 70 مرتبه ذکر «استغفر الله و اتوب الیه» تکرار می‌شود.
شیخ عباس قمی در مفاتیح این نماز را از علامه مجلسی نقل کرده است. علامه مجلسی نیز در کتاب زادالمعاد بدون ذکرِ سند، حدیثی از پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) نقل کرده است که بر اساس آن حدیث هر کس این نماز را بخواند و هفتاد مرتبه ذکر استغفار را بگوید، از جاى خویش برنخیزد تا خداوند او و پدر و مادرش را بیامرزد و ملائکه اى بفرستد تا حسنات او را تا سال دیگر یادداشت کنند و ملک دیگرى را مامور سازد تا در بهشت براى او درختانى غرس کند و قصرهایى بنا سازد که نهرهایى در آن جارى باشد و از دنیا نرود تا این که این الطاف خدا را در حق خود مشاهده نماید.
نماز صد رکعتی ایام شب قدر
دیگر نماز اصلی شب‌های قدر خواندن صد رکعت نماز در هر شب، یعنی 50 نماز دو رکعتی به نیت نماز شب قدر است. مستحب است که در هر رکعت بعد از حمد، سوره توحید خوانده شود. افضل آن است که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سوره توحید را بخواند و می‌تواند به جای این صد رکعت، شش روز از نماز‌های قضای خود را بجا آورد؛ بدین ترتیب که از ظهر روز اول شروع نموده و در عشاء روز ششم ختم نماید (سه شب جمعاً سیصد رکعت می‌شود).
نماز شب قدر چند رکعت است و چگونه خوانده می شود؟
نماز‌های دو رکعتی ایام شب قدر عبارتند از:
2 رکعت نماز برای سلامتی امام زمان (عج) و تعجیل در ظهور آن حضرت
2 رکعت نماز برای شادی روح همه درگذشتگان و اسیران خاک و 25 بار گفتن ذکر «اللهم اغفرلی لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات»
2 رکعت نماز تقدیم به اهل بیت پیامبر (ص) و خواندن دعای توسل
2 رکعت نماز حضرت زهرا (س): در رکعت اول بعد از حمد صد مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد صد مرتبه سوره توحید
نماز شب قدر (شب بیست و یکم ماه رمضان)
نماز شب بیست و یکم ماه رمضان هشت رکعت است که در آن سوره حمد را با هر سوره‌ای که میسر است باید خوانده شود.
در شب بیست و یکم ماه رمضان حمادبن عثمان بر حضرت صادق (ع) وارد شد. حضرت سوال کرد که غسل کرده اى. عرض کرد بلى. پس حضرت حصیرى طلبید و حماد را نزدیک خویش خواند و مشغول نماز گردید و پیوسته آن حضرت نماز خواند و حماد نیز خود را به آن حضرت چسبانیده بوده و نماز می‌خواند تا از نمازهاى خود فارغ شدند.
پس آن حضرت دعا کرد و جماد آمین گفت: تا صبح طلوع کرد. آن جناب اذان و اقامه گفت و بعض غلمان خود را طلبید و پیش ایستاد و نماز صبح خواند در رکعت اول حمد و انا انزلناه و در دوم حمد و توحید خواند و بعد از نماز مشغول به تسبیح و تقدیس و مسلمات شد. پس سر به سجده نهاد و به مقدار یک ساعت به جز چیزى از آن جناب شنیده نشد. پس از آن، این دعا را خواند: «لا اله انت مقلب القلوب و الابصار»
آمرزش گناهان در شب قدر
بنا بر منابع اسلامی، شب قدر شب ویژه رحمت الهی و آمرزش گناهان است و شیطان در این شب به غل و زنجیر کشیده شده و درهای بهشت برای مؤمنان باز می‌شوند. منبع بهتری نیاز است از پیامبر(ص) روایت شده است: «هر کس شب قدر را احیا کند و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، همه گناهانش بخشیده می‌شود».
نزول فرشتگان در شب قدر
بر اساس آیات سوره قدر، فرشتگان و روح در شب قدر بر زمین فرود می‌آیند و طبق برخی احادیث، برای ابلاغ تقدیر سال آینده نزد امام می‌روند و آنچه مقدر شده را به او ابلاغ می‌کنند.[منبع بهتری نیاز است] امام باقر(ع) در این باره گفته است: «در این شب، فرشتگان به دور ما طواف می‌کنند و ما بدین‌گونه متوجه شب قدر می‌شویم». در روایات دیگری به شیعیان توصیه شده که از این مسئله به عنوان استدلالی برای اثبات ضرورت امامت و حقانیت شیعه استفاده شود؛ بدین ترتیب که در هر عصری باید امام معصومی وجود داشته باشد تا فرشتگان، مقدرات را به او ابلاغ کنند.
1 دیدگاه