به گزارش زینب زرین فر خبرنگار روابط گستر، بانک تجارت که سالها بهعنوان یکی از بانکهای بزرگ و باسابقه کشور شناخته میشود، در سال 1404 مسیری را انتخاب کرده که نهتنها با گذشته خود متفاوت است بلکه توانسته آن را با دقت و سرعت قابل توجهی اجرا کند. روندهای مالی منتشرشده در گزارش عملکرد هشتماهه نشان میدهد این بانک گامی مهم بهسوی استقلال از الگوی سنتی بانکداری برداشته و به مرحلهای رسیده که میتواند بیش از هر زمان دیگری بر درآمدهای کارمزدی، تنوع منابع، مدیریت هزینهها و تقویت کارکردهای ارزی تکیه کند. این تحولات، بانک تجارت را در موقعیتی قرار دادهاند که میتوان از آن بهعنوان یکی از بازیگران اصلی آینده بانکداری کشور یاد کرد.
از بانکداری مبتنی بر وام تا مدل چندمنبعی
آنچه در بررسی صورتهای مالی بانک تجارت بیش از همه توجه تحلیلگران را جلب میکند، جهش درآمدهای عملیاتی و تغییر ترکیب آنها است. درآمد عملیاتی بانک در هشتماهه 1404 به بیش از 1020 هزار میلیارد ریال رسیده؛ رقمی که رشد حدود 24 درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته را ثبت کرده و نشان میدهد تجارت توانسته ستون اصلی درآمدی خود را تقویت کند.
اما اهمیت این رشد صرفاً در عدد نیست؛ در ترکیب آن است. سهم درآمدهای ناشی از تسهیلات بانکی که سال گذشته 70 درصد بود، اکنون به 69 درصد رسیده است. شاید در نگاه نخست این یک تغییر کوچک باشد، اما در نظام بانکی که تقریباً همه بانکها به درآمدهای مشاع وابستهاند، چنین حرکتی در یک بازه کوتاه نشاندهنده تغییر استراتژی است. نقطه قوت اصلی این تغییر، رشد بیسابقه درآمدهای کارمزدی است؛ بخشی که با رشد 74 درصدی به 233 هزار میلیارد ریال رسیده و اکنون 23 درصد از کل درآمد بانک را تشکیل میدهد. این عدد نهتنها از میانگین صنعت بانکداری ایران فراتر است، بلکه پیام روشنی دارد: تجارت در حال فاصله گرفتن از الگوی سنتی «بانکداری مبتنی بر تسهیلات» و حرکت به سمت بانکداری مدرن مبتنی بر خدمات است.
این جهش کارمزدی، حاصل توسعه خدماتی همچون کارت اعتباری، انتقال وجه، ضمانتنامهها، اعتبارات اسنادی و سرویسهای غیرمشاع است؛ خدماتی که ارزشآفرینی دیرپا، ریسک کمتر و جریان نقدی پایدار به همراه دارند. کاهش درآمدهای ناشی از اوراق بدهی نیز مؤید این رویکرد است. این بخش از درآمد بانک از 44 هزار میلیارد ریال در سال گذشته به 16 هزار میلیارد ریال در هشتماهه امسال رسیده؛ کاهشی که نشان میدهد بانک بهجای تکیه بر اوراق و ابزارهای کمریسک اما کمبازده، به سمت مدل درآمدی پویا و چندمنبعی حرکت کرده است.
حرکت به سمت درآمدهای مدرن با جهش تسهیلات و سپردهها
ساختار پرتفوی تسهیلات بانک تجارت نیز تغییرات قابل توجهی را ثبت کرده است. رشد 49 درصدی مانده تسهیلات مرابحه و رسیدن آن به 3283 هزار میلیارد ریال اکنون این نوع تسهیلات را به 34 درصد از کل تسهیلات بانک تبدیل کرده است. انتخاب مرابحه در شرایط اقتصادی نوسانی، به معنای افزایش شفافیت، کنترل ریسک و حرکت به سمت ابزارهایی با بازده مشخص است.
رشد 86 درصدی تسهیلات ارزی و ثبت عدد 1852 هزار میلیارد ریال نیز نشان میدهد بانک تجارت نقش خود را در تجارت خارجی و تامین مالی ارزی مشتریان عمده گسترش داده است. این تحرکات بهویژه در شرایط کمبود منابع ارزی کشور اهمیتی دوچندان دارد و بیانگر خروج تجارت از نقش سنتی یک بانک صرفاً داخلی است.
در کنار آن، افزایش 30 درصدی تسهیلات قرضالحسنه نشان میدهد بانک با وجود حرکت به سمت درآمدهای مدرن، پیوند خود را با مشتریان خرد و مسئولیت اجتماعی فراموش نکرده است. همزمان کاهش بخشهایی مانند فروش اقساطی و جعاله نشان میدهد بانک با بازنگری جدی در مدل ریسک محصولات سنتی، پرتفوی خود را متناسب با شرایط اقتصادی بازآرایی کرده است.
بخش سپردهها نیز چهرهای جدید دارد. مانده کل سپردهها در هشتماهه 1404 38 درصد رشد داشته و این در شرایطی است که رقابت جذب سپرده در نظام بانکی شدیدتر از همیشه است. رشد 57 درصدی سپردههای کوتاهمدت و جهش 74 درصدی سپردههای قرضالحسنه پسانداز ریالی نشان میدهد اعتماد مشتریان خرد و میانرده به بانک افزایش یافته است. رشد 23 درصدی سپردههای بلندمدت سهساله نیز نشاندهنده ثبات نگاه سپردهگذاران بلندمدت است. علاوه بر آن، رشد 49 درصدی سپردههای قرضالحسنه پسانداز ارزی نشان میدهد تجارت نهتنها منابع ریالی، بلکه منابع ارزی را نیز با موفقیت جذب کرده است.
تجارت چگونه به تراز عملیاتی 40 درصدی رسید؟
یکی از نقاط قوت گزارش هشتماهه بانک تجارت، کنترل کمنظیر هزینههاست. در حالی که سپردهها رشد قابل توجهی داشتهاند، سود پرداختی به آنها تنها 28 درصد افزایش یافته است. این فاصله، نتیجه مدیریت ساختار سپردهها، بهینهسازی نرخها و کنترل هزینههای تامین مالی است.
کاهش 62 درصدی هزینههای مالی و 5 درصدی هزینههای کارمزد نیز نشان میدهد بانک فقط در سمت درآمد فعال نبوده، بلکه در سمت هزینه نیز سیاست انقباضی مؤثری اجرا کرده است.
خروجی این ترکیب کمهزینه و پربازده، رشد 55 درصدی خالص درآمد عملیاتی و افزایش تراز عملیاتی از 29 درصد به 40 درصد است؛ عددی که برای یک بانک بزرگ تجاری، شاخصی مهم از افزایش بهرهوری، مدیریت نقدینگی و سودآوری پایدار است.
«وتجارت» تولد یک الگوی جدید در بانکداری ایران
دادهها بهروشنی نشان میدهد الگویی که بانک تجارت برای سال 1404 انتخاب کرده، بهخوبی جواب داده است؛ الگویی که بر پایه تنوع درآمدی، استقلال از درآمدهای مشاع، توسعه خدمات غیرمشاع، گسترش نقش ارزی، تقویت تسهیلات خرد و شرکتی، و کنترل هزینهها شکل گرفته است.
این ترکیب هوشمندانه باعث شده تجارت بهطور همزمان در سه حوزه بانکداری خرد، بانکداری شرکتی و بانکداری بینالملل نقشآفرینی کند. ثمره این رویکرد، افزایش اعتماد سپردهگذاران، جهش درآمدهای پایدار، بهبود کیفیت پرتفوی تسهیلات و ارتقای جایگاه این بانک در صنعت بانکی کشور است.
عملکرد هشتماهه بانک تجارت تصویری روشن از آینده این بانک ترسیم میکند؛ آیندهای که در آن بانکداری کارمزدی، خدمات مبتنی بر فناوری، مدیریت ریسک پیشرفته و درآمدهای پایدار، شالوده مسیر توسعه بانک را تشکیل خواهند داد. تجارت امروز تنها یک بانک بزرگ نیست؛ نماد گذار به نسل جدید بانکداری در ایران است.
.gif)
0 دیدگاه