سید محمود دعایی (30 فروردین 1320 یزد - 15 خرداد 1401 تهران )، روحانی و سیاستمدار ایرانی بود. سید محمود دعایی عضو مجمع روحانیون مبارز از سال 1366 تاکنون، سرپرست مؤسسه اطلاعات از سال 1359 تاکنون و نماینده شش دوره ابتدایی مجلس شورای اسلامی از ابتدا تا سال 1383 بوده‌است. سید محمود دعایی یکی از همراهان روح‌الله خمینی در دوران اقامت وی در شهر نجف بود. سید محمود دعایی روز 15 خرداد 1401 در بیمارستان درگذشت.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، سرپرست موسسه اطلاعات و نماینده شش دوره مجلس شورای اسلامی عصر امروز در سن 81 سالگی به دیار باقی شتافت.
مرحوم دعایی که یکی از همراهان و نزدیکان امام خمینی (ره) در دوران اقامت ایشان در شهر نجف بود، سابقه سفارت ایران در بغداد بین سال‌های 1357 تا 1358 و مقطع پیش از آغاز جنگ تحمیلی را هم در کارنامه خود داشت.
وی در سال 1393 نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر را کسب کرد.
بیوگرافی سیدمحمود دعایی
سیدمحمود دعایی فرزند سیدمحمد در سال 1320 از پدری یزدی و مادری کرمانی در یزد متولد شد و در 4 سالگی به اتفاق مادرش که کرمانی بود در کرمان اقامت گزید. وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه وارد حوزهٔ علمیه کرمان به نام مدرسهٔ معصومیه شد و به تحصیل علوم اسلامی مشغول شد. بعد از اتمام سطوح اولیه تحصیلی در کرمان به حوزهٔ علمیهٔ قم رفت و بعد از تکمیل سطوح عالیه در سال 1346 رویدادهای سیاسی تحت تعقیب رژیم شاه قرار گرفت و مخفیانه به عراق رفت و در آنجا تحصیلات علوم اسلامی را ادامه داد. در این دوران تلاش‌های وسیعی جهت استردادش صورت گرفت که مأموران رژیم در این زمینه موفق نشدند.
فعالیت سیاسی سیدمحمود دعایی
دعایی قبل از پیروزی انقلاب در خارج و داخل ایران از فعالین سیاسی بوده و در خلال این مدت به اروپا و کشورهای آسیای غربی (چون سوریه، لبنان، اردن، عربستان، پاکستان، و افغانستان) سفر کرده‌است. او در جریان مبارزات سیاسی خارج از کشور مدت 7 سال سخنگوی نهضت روحانیت مبارز در ایران بود و نمایندگی امام خمینی را به عنوان رابط بین مسئولین عالی‌رتبه عراقی با او به عهده داشت و همچنین رابط بین سازمان‌ها و انجمنهای اسلامی و مبارز دانشجوئی و برخی شخصیتهای مبارز خارج از کشور با وی بود. همچنین وی در زمان اقامت در عراق تهیه‌کننده و مجری برنامهٔ رادیویی نهضت روحانیت در ایران بود که در مبارزه با رژیم پهلوی پخش می‌شد.
.jpg)
سیدمحمود دعایی پس از انقلاب
او بعد از انقلاب در اوائل سال 1358 به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق عازم بغداد شد و به‌دنبال اعتراض به دخالت‌های آشکار مأمورین عراقی در امور داخلی ایران به دستور وزارت خارجه در اسفند 1358 به ایران بازگشت. پس از آن مدتی در دفتر امام خمینی اشتغال داشت و از طرف ایشان اجازه دریافت وجوهات شرعیه را نیز داشت و سپس به دستور وی در اردیبهشت 1359 به سرپرستی موسسهٔ اطلاعات منصوب شد.
به گفته حامد علوان الجبوری، وزیر خارجه عراق (در دوران آغاز جنگ ایران و عراق)، دعایی هنگام تبعید امام خمینی به عراق ضمن آنکه نماینده وی برای ارتباط با دولت عراق بوده‌است، با استخبارات عراق همکاری داشته‌است. برخی همچنین سخنرانی وی به عنوان سفیر ایران در عراق در نماز جمعه 19 اردیبهشت 1359 در تحریک عراق برای جنگ را قابل توجه دانسته‌اند.
دعایی که از اعضای جامعهٔ روحانیت مبارز تهران به‌شمار می‌رفت، در آستانهٔ انتخابات مجلس سوم به همراه جمعی دیگر از اعضا، انشعاب کرده و مجمع روحانیون مبارز را تشکیل دادند. دعایی در شش دورهٔ مجلس پس از انقلاب یکی از کرسی‌های تهران را در مجلس شورای اسلامی در اختیار داشت. او در انتخابات مجلس هفتم و مجلس هشتم (که در آن انتخابات در لیست ائتلاف اصلاح‌طلبان قرار داشت) شکست خورد.
سیدمحمود دعایی در مؤسسه اطلاعات
پس از انقلاب، و پس از قرار گرفتن مؤسسه اطلاعات زیر نظر ولی فقیه وی به عنوان مدیر این مؤسسه منصوب شد. ستون «دو کلمه حرف حساب» که از دههٔ 1360 در روزنامه اطلاعات به قلم کیومرث صابری فومنی (گل آقا) منتشر شد به پیشی گرفتن این روزنامه از رقیب دیرین خود کیهان انجامید و زمینه انتشار هفته‌نامهٔ طنز «گل آقا» در سال‌های بعد شد.
یکی از نویسندگان مبارز این روزنامه شیخ محمدجواد حجتی کرمانی است. وی با آزادگی و عدم وابستگی ذاتی خود، از معدود یاران خمینی است که توانسته صراحت لهجه خود را در طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی حفظ کند. مقالات او در این روزنامه تحت عنوان «کوتاه و گویا» با توجه به مشی سید محمود دعایی مورد استقبال بوده‌است. از این مقالات می‌توان به «دوران عقلانیت» پس از پذیرش قطعنامه توسط ایران، «مهندس بازرگان رادمرد آزاده و مسلمان ایران» پس از فوت مهدی بازرگان «ارتش بیست میلیونی چه گفت» پس از انتخاب سید محمد خاتمی به ریاست جمهوری، انتقاد از مواضع سیاسی آیت‌الله مصباح یزدی (در دو مقطع، یکی در نقد تئوریزه کردن خشونت در اسلام در سخنرانی‌های پیش از خطبه‌های نماز جمعه تهران در دههٔ هفتاد و دیگری در حمایت بی چون و چرا از احمدی‌نژاد، «فقه و سیاست یا بی سیاستی» در انتقاد از رد صلاحیت های گسترده شورای نگهبان از نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان، و "منکراتی به نام نهی از منکر" در زیر سؤال بردن مبانی فقهی و حقوقی تعزیر شرکت کنندگان در پارتی شبانه دانشجویان در قزوین، اشاره کرد. مجموعه مقالات «محرمان خلوت انس با قرآن» و «هفته خونی» نیز از مقالات مورد توجه منتشر شده این روزنامه بود که توسط انتشارات روزنامه اطلاعات به صورت کتاب منتشر شده‌است.
حواشی سیدمحمود دعایی
در سال 1394 او در روزنامه اطلاعات با چاپ عکس و مطلبی از سید محمد خاتمی خبرساز شد و پویشی در حمایت از او ایجاد شد.
15 مرداد 1398 در نشست خبری محمدجواد ظریف، دعایی دست او را بوسید و خبرساز شد.
در فروردین 1401 او دست رییسی را بوسید. عباس عبدی در این مورد نوشت دست‌بوسی امروزه بعنوان عملی مضموم شناخته شده است اما در نظام فکری دعایی این کار تنها نشانه محبت و تواضع است و نه کرنش در برابر صاحبان قدرت.
.jpg)
0 دیدگاه